Trafik ışıkları günümüzde trafiği yöneten ve güvenli hale getiren en önemli unsurlardır. Hem araçların hem de yayaların güvenli bir şekilde hareket etmesini sağlayan ışıklar özellikle şehir içi bölgelerde yoğun olarak bulunur.
ANTALYA’NIN TRAFİK IŞIKLARI
Trafik ışıkları hangi ışığın yanması gerektiğini belirten bir iç zamanlayıcı sistemine sahiptir. Bazı bölgelerdeki ışıklar standart olarak belirli sıra ve süreye göre yanarken bazıları da sinyalizasyon merkezi tarafından sensörler aracılığıyla kontrol edilir.
Antalya gibi büyükşehirlerde özellikle şehrin işlek ve yoğun trafik potansiyeli olan kısımlarda trafiğin güvenliği için trafik lambalarına ekstra önem verilir. Şehir içinde hem yaya hem de araçlar için hayati bir öneme sahip olan trafik ışıkları belirli mühendislik faaliyetleri ile uygulanır.
Antalya’da yaşayanların ve farklı şehirlerden gelenlerin dikkatini çeken konulardan biri de trafik lambalarının sık konumlarda olması ve kırmızı ışık süresinin uzun olmasıdır. Antalya’nın bazı bölgelerinde araçlar için kırmızı ışık süresi oldukça uzun seyrederken bazı bölgelerden saniyeler içinde geçmesi vatandaşların tepkisine neden oluyor.
Antalya’da özellikle hastane, okul, üniversite, alışveriş merkezleri gibi bölgelerde trafik ışıklar hem çok sık konumlanmış hem de kırmızı ışık süresi oldukça uzun tutulur.
Bu bölgelerde yaya trafiğinin fazla olması ve farklı kavşaklardan gelen araçların buluşma noktası olması sebebiyle trafik lambaları tüm tarafların yararına olacak şekilde yanar. Bu durumda hem yayalar içi hem de araçlar için bekleme süresi uzar.
Bunun yanı sıra Antalya’nın birçok bölgesinde yaya öncelikli trafik anlayışı benimsenmiştir. Bu durumda yaya trafiğinin yoğun olduğu bölgelerde araçları için kırmızı ışık süresi uzun tutulur. Ayrıca kırmızı ışık olmasa da yaya önceliği olan bölgelerde çeşitli tabela ve işaretlerle araç trafiği kontrol altına tutuluyor. Yaya önceliğine uymayan sürücülerin tespit edilmesi halinde çeşitli idari cezalar da uygulanır.
TRAFİK IŞIKLARI SÜRESİ NASIL BELİRLENİR?
Trafik ışıkları süresi trafiğin yoğun olduğu zamanlara göre değişir. Trafik ışıklarının süresini belirleyen bazı faktörler vardır. Bazı ışıklar standart süre ile yanıp sönerken bazıları da sensörler yoluyla belirleniyor. Trafik sensörleri yoluyla toplanan veriler araç yoğunluğunun fazla olduğu saatlerde trafiği düzenleyecek şekilde ayarlanıyor.
Bu durumda trafiği yoğun olduğu zamanlar özellikle iş giriş çıkışı gibi saatlerde trafik ışıkları daha sık ve daha uzun süre yanıyor. Trafik akışını düzenleyen ışıklar hem yaya trafiğini hem de araç trafiğinin rahatlatacak şekilde işleniyor.
Trafik ışıklarının yeri ve süresinin belirlenmesinde birçok faktör etkilidir. Çevresel faktörler olarak dönüşün zor olduğu kavşaklar, araçların zor duracağı yokuş aşağı yollar gibi yerlerde trafik lambaları ekstra önem kazanıyor.
Yokuş aşağı giden yerde durmak zor olduğu için yayalara zarar vermemek adına kırmızı ışık süreleri uzatılıyor.
Bunun yanı sıra okul bölgesi, otobüs, tramvay istasyonları, alışveriş merkezleri gibi yayaların yoğun olduğu bölgelerde trafik ışıkları daha sık konumlanmıştır. Bu bölgelerde Yayaların önceliği için de kırmızı ışık süresi daha fazla yanar.
TRAFİK IŞIKLARI NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Günümüzde trafiği kontrol eden en önemli unsur olan trafik lambaları henüz araçlar ortaya çıkmadan önce icat edilmiştir.
İlk trafik lambasının 1968’de Londra’da kullanıldığı biliniyor. Lambanın kullanılma amacı ise o dönemlerdeki milletvekillerinin parlamento binasına daha güvenli ulaşmalarını sağlamaktı. İlk lamba günümüzdekinden çok daha farklıydı. Bir polis memuru, kurmalı bir koldan renk değişimleri yapıyordu. Bu lamba sadece kırmızı ve yeşil renkten oluşuyordu. Günümüzdekine benzer ilk lambanın patenti 1923 yılında ABD’de alındı.
TRAFİK LAMBALARINDA KULLANILAN YÖNTEMLER NELERDİR?
Trafik ışıkları yayaların ve araçların yolu belirli bir sıra ile kullanmasını sağlar.
‘Sabit Zamanlı Sinyal Yönetimi’nde araç yoğunluğunun genel olarak belirli oranda ilerlediği ve değişim göstermediği yerlerde kullanılır. Belirli bölgeden geçen araç ve yaya trafiğinde çok fazla değişkenlik olmadığı kabul edilir. Bu nedenle ışık yanma süreleri standart olarak işler. Türkiye’de çoğu bölgede bu yöntem kullanılır.
Trafik sinyalizasyon sistemi, belirli bölgelere yerleştirilmiş ultrasonik mesafe sensörleridir. Bu sensörler anlık olarak trafikteki yaya ve araç yoğunluğunu tespit ederek ışık süresi ayarlar. Sinyalizasyon sistemi, sensörler aracılığıyla yaya veya araçların durma veya hareket etme durumlarını tespit eder.
Bu alandaki yöntem ise ‘Trafik Uyarlamalı Sinyal Yönetimi’dir. Bu yöntem araç yoğunluğunun fazla olduğu bölgelerde kullanılır. Bu yöntemin amacı gereksiz yere kırmızı ışığı yanmasını engellemek ve trafik akışını kesintiye uğratmamaktır. Trafik yoğunluğu sinyalizasyona göre belirlenir. Kavşaklardan geçen arabalardan alınan veriler toplanır ve trafik ışıkları araç yoğunluğuna göre yanar.
Diğer kullanılan yöntem ‘Dinamik Sinyal Yöntemidir’ bu yöntem de araçların yoğunluğunu sensörler aracılığıyla belirler.
