UNESCO'nun İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi'nde yer alan ve "Bahar Kutlaması" olarak da bilinen Hıdırellez, dünyada zor durumda kalanların yardımına koştuğuna inanılan Hızır peygamber ile denizlerin hakimi olarak bilinen İlyas peygamberin dünya üzerinde bir araya geldikleri gün olarak kabul edilmiştir. Her yıl Mayıs ayında kutlanan Hıdırellez, her sene olduğu gibi bu sene de renkli ve ilginç ritüellere sahne olacak.
HIDIRELLEZ NEDİR?
Türk kültüründe bahar ve şenliğin temsili olan Hıdırellez, "Hızır" ve "İlyas" peygamberlerin dünyada buluştukları, doğa olaylarının dengeye ulaştığı bir gün olarak benimsenmiştir. Hıdırellez şenlikleri, soğuk havaların bitmesinin ve bahar aylarının gelmesinin başlangıcıdır. Bu kutlamalarda farklı ritüeller yapılırken vatandaşlar eğlenceli anlara şahit olur.
HIDIRELLEZ GELENEKLERİ VE RİTÜELLERİ
GÜL FİDANI
Hıdırellez gecesinde bir gül fidanına dilekler adanır. Dilekler; istenen şeyin çizildiği kağıdın, istenen şeyin yazıldığı kağıdın ya da istenen şey neyse ona ait bir şeklin gül dibine gömülmesi şeklinde adanır.
VARLIK- YOKLUK
Hıdırellez gecesinde 2 ekmek mayalanır ve bir yere konulur. Ekmeklerden birine varlık birine yokluk denir. Sabah bakıldığında yokluk hamuru kabarmışsa o senenin yok yılı olacağına, varlık hamuru kabarmışsa o senenin var yılı olacağına inanılır.
BÜYÜLER BOZULUR
İnanışa göre, Hıdırellez gecesi Isırgan otu koyulan eve büyü yapılamaz, yapılmış bir büyü varsa büyü, tesirini göstermez.
HIDIRELLEZ GECESİ ATEŞ ÜSTENDEN ATLAMA
Bu gece insanlar ateş yakar ve teker teker bu ateşin üstünden atlanır. İnanışa göre, ateşin üzerinden atlayanlar üzerlerindeki uyuşukluktan kurtulur ve ateş üstünden atladıkça kişinin ne sıkıntısı varsa dökülür.
HIDIRELLEZ SABAH GELENEKLERİ
Hıdırellez günü sabah güneş doğmadan uyanılır. Bel ağrısı çekenler, Dut ağacının yanına gidip "Dut, belimin ağrısını yut" dedikten sonra ağaca bellerini vurursa ağrılarının geçeceğine inanılır.
Hıdırellez sabahı çimenlerde yuvarlanılırsa sağlık sorunlarından, baş dönmesinden ve uğursuzluktan kurtulunacağına inanılır.
Gün doğmadan evvel kırlara gidilir, çiçeklerin ve otların üzerindeki çiğler toplanır, vücutta yara olan yerlere ve siğillere sürülürse geçeceğine inanılır.
2024 HIDIRELLEZ NE ZAMAN? HIDIRELLEZ DUASI NEDİR?
Her yıl mayıs ayında kutlanan Hıdırellez bu sene, 5-6 Mayıs tarihlerinde kutlanacak. Hıdırellez'in her ne kadar farklı ritüelleri olsa da herkes tarafından, en bilinen ritüeli; gül ağacında dilek dileme ritüelidir. Gül ağacında dilek dileme işlemi bittikten sonra ise Hıdırellez duası okunur. Hıdırellez duası;
Bismillahirahmanirahim
Bin bir adım bir adım /Allah bir adım adım / Kerim kerem Allah /Başımda bir duman var yardım eyle ya Allah / La ilaha illallah muhammeden resullullah yetiş imdadıma hızır ile Allah birsin sen kulla mişersin biz gibi kulların yardımcısı sensin Hızır deryada erdim murada amin.
