Türkiye’de işsizlik her geçen gün artarken, Antalya’nın işsizlikteki sıralaması dikkat çekti. İş imkanlarının çok olduğu fakat yaşam koşullarının zor olduğu Antalya’da istihdam oranı en yüksek illerde üçüncü sırada. Antalya’da yaşanan işsizlik raporu yayınlayan CHP Antalya Milletvekili Aykut Kaya çözüm önerilerini raporlaştırdı. Kaya’nın raporunda şu ifadelere yer verildi;
ANTALYA’NIN İŞSİZLİK ORANI
“Antalya, işgücüne katılım ve istihdam oranlarının en yüksek olduğu üçüncü ildir. TÜİK 2023 verilerine göre Türkiye genelinde istihdam oranı %48,3, işgücüne katılım oranı %53,3 iken bu oranlar Antalya’da sırasıyla %55,1 ve %59,5’tir. Büyükşehirler arasında bu oranların Tekirdağ’dan sonra ikinci en yüksek olduğu il olan Antalya, iki milyondan fazla nüfusu olan on il arasında ise birinci sırada yer almaktadır. Resmi tanımlı işsizlik oranı açısından da Antalya, 2023 yılında %9,4 olan ülke ortalamasından iyi performans sergilemiştir. Antalya, %7,4 işsizlik oranıyla işsizliğin en düşük olduğu 24. il konumundadır.
KADIN İSTİHDAMI YÜKSEK
İşgücüne katılım oranı, istihdam oranı ve işsizlik oranı şeklindeki temel işgücü göstergelerinin tamamında hem erkekler hem de kadınlar için öne çıkan bölgelerden biridir. 2023 itibarıyla kadınların işgücüne katılma oranı ülke genelinde %35,8, TR61’te %43,1; kadınların istihdam oranı ülke genelinde %31,3, TR61’te %38,9; kadınların işsizlik oranı ise ülke genelinde %12,6, TR61’te %9,7’dir. Bu performansıyla TR61 bölgesi, ülkedeki 26 bölge arasında kadın işgücüne katılım ve istihdam oranlarının en yüksek olduğu bölge konumunda olup, kadın işsizlik oranı sıralamasında yedinci sırada yer almaktadır. Erkeklere yönelik temel işgücü göstergeleri ise TR61’in erkeklerin işgücüne katılım ve işsizlik oranı açısında dördüncü, istihdam oranı açısındansa beşinci sırada olduğunu göstermektedir.
TÜRKİYE’DE İLK SIRADA
Antalya, işgücüne katılım (%59,5) ve istihdam oranı (%55,1) açısından Türkiye’de üçüncü sırada. İşsizlik oranı (%7,4) ülke ortalamasından (%9,4) daha düşük, en düşük işsizlik oranına sahip 24. il. TR61 bölgesi, kadın istihdamı ve işgücüne katılım oranları açısından Türkiye’de ilk sırada. Genç istihdam oranı (%46,3), Türkiye ortalamasının (%37,7) ve OECD ortalamasının (%42,1) üzerinde. İstihdamın Sektörel Dağılımı ve Kayıt Dışı Çalışma. 2014-2023 döneminde Antalya’da tarımın istihdamdaki payı %11,7 puan azalırken, hizmet sektörünün payı %11,1 puan arttı. TR61 bölgesi, tarım istihdamındaki payı en hızlı düşen 5. bölge. Sanayi istihdamı artıyor, ancak toplam istihdam içindeki payı Türkiye ortalamasının gerisinde.
KAYIT DIŞI ÇOK YÜKSEK
Kayıt dışı istihdam oranı TR61’de%24,4olup ülke ortalamasının (%26,2) altında ama hâlâ yüksek. Kadınların kayıt dışı istihdam oranı 2014-2023 arasında %49,9’dan %28,2’ye düştü, ancak erkeklerin kayıt dışı istihdamına göre hâlâ belirgin şekilde yüksek. Ücretler ve Satın Alma Gücü. TR61’de özel sektör ortalama aylık ücreti ülke ortalamasının %6,1 altında. Satın alma gücü paritesine göre düzeltilmiş ücret farkı ise %11,5. SGK verilerine göre Antalya’da 4/a kapsamındaki sigortalıların ortalama günlük kazancı, ülke ortalamasının %12,5 altında. Cinsiyetler arası ücret farkı Türkiye genelinde %13,4 iken Antalya’da %8,1. Düşük Ücretli Sektörlerin Ağırlığı. Antalya’daki istihdamın %57,8’i, ülke ortalamasına göre en az %20 daha düşük kazanç sunan sektörlerde. Konaklama ve yiyecek hizmetleri sektöründeki ücretler ülke ortalamasından %29,2, inşaat sektöründeki ücretler %28,4 düşük.
AZ DENEYİMLİ İŞÇİ SAYISI YÜKSEK
Antalya’daki konaklama sektörü asgari ücrete en hızlı yakınsayan sektörlerden biri. Yüksek Personel Devir Hızı ve Düşük Çalışma Koşulları. Konaklama sektöründe çalışanların %59,4’ü 1 yıldan az deneyime sahip. Turizm sektöründeki sezonluk iş modeli, düşük ücretler ve çalışma koşulları nedeniyle sektörde yüksek sirkülasyon var. Düşük ücretler ve belirsiz çalışma koşulları, nitelikli iş gücünü Antalya dışına yönlendiriyor.
İŞSİZLİĞE ÇÖZÜM BULUNDU
Sanayi istihdamını artıracak teşvikler geliştirilmeli, sanayi sektörüne yönelik mesleki eğitim programları desteklenmeli. Kadın istihdamını teşvik eden politikalar uygulanmalı, kayıt dışı istihdamın azaltılması için iş güvencesi artırılmalı. Antalya’daki ücret seviyelerini yükseltecek sektör çeşitlendirmesi sağlanmalı, özellikle teknoloji yoğun sektörlere yatırım yapılmalı. Konaklama hizmetleri sektöründe daha iyi çalışma koşulları sağlanmalı, ücret politikaları gözden geçirilmeli. Genç istihdamı desteklenmeli, gençlere yönelik meslek edindirme ve girişimcilik programları artırılmalı.”
